انواع آدنوم هیپوفیز
ابتدا باید بگوییم تعداد زیادی از آدنوماهای هیپوفیز رشد کندی دارند و جزو تومورهای خوش خیم محسوب میشوند. بنابراین سرطانی نیستند و به سایر بخشهای بدن راه پیدا نمیکنند. با وجود این، احتمال رشد بیشتر آنها وجود دارد و در چنین مواقعی روی ساختارهای نزدیک خود مانند اعصابی که مسئول اتصال چشم به مغز هستند، فشار وارد میکنند. این پدیده را اثر فشاری (تودهای) مینامند.
آدنومهای هیپوفیز بر اساس اندازه و ترشح هورمون طبقه بندی میشوند
۱. تومورهای غدد درون ریز فعال هیپوفیز
حدود ۵۰ درصد از آدنومها، مقادیر بیش از حدی از یک یا چند نوع هورمون خاص را تولید میکنند. این تومورهای فعال غدد درون ریز بهعنوان تومورهای ترشح کننده یا عملکردی نیز شناخته میشوند. ترشح بیش از حد یک هورمون ممکن است مشکلاتی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
۲. بیماری کوشینگ (Cushing) غده هیپوفیز
به دلیل وجود کورتیکواستروئیدهای (Corticosteroids) بیش از حد در بدن، سندرم کوشینگ میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند. چند مورد از این نشانهها را در زیر آوردهایم.
چاقی بالاتنه
صورت گرد
افزایش چربی اطراف گردن یا بروز قوز چربی بین شانهها
لاغر شدن دستها و پاها
پوست شکننده و نازک
استرچ مارک روی شکم، رانها، باسن، بازوها و سینهها
ضعف استخوان و عضله
خستگی شدید
۳. آکرومگالی غده هیپوفیز
رشد بیش از حد باعث بزرگ شدن اندامها، صورت و بافتهای نرم بدن میشود. آکرومگالی (Acromegaly) ممکن است با فشار خون بالا، دیابت شیرین و بیماریهای قلبی عروقی مرتبط باشد. امید به زندگی در بیماران مبتلا به آکرومگالی کم است.
۴. گالاکتوره هیپوفیز
گالاکتوره (Galactorrhea) با تولید غیر طبیعی شیر از غدد پستانی رخ میدهد.
۵. پرولاکتینوما هیپوفیز
پرولاکتینوما (Prolactinoma) نوعی تومور هیپوفیز است که بیش از حد پرولاکتین تولید میکند. هورمون پرولاکتین تولید شیر در سینهها را تحریک میکند. آدنوم هیپوفیز ترشح کننده پرولاکتین یا تومور هیپوفیز پرولاکتین، شایعترین نوع تومور هیپوفیز است که تقریبا ۳۰ درصد از کل تومورهای هیپوفیز را تشکیل میدهد.
سایر مشکلات مربوط به ترشح بیش از حد یک هورمون که با صحبت با دکتر غده ی هیپوفیز میتوانید علائم آنها را بدانید، عبارت هستند از:
هیپرپرولاکتینمی
مشکلات باروری، مانند ناباروری
۶. تومورهای غدد درون ریز – غیرفعال هیپوفیز
تومورهای غدد درون ریز هیپوفیز غیرفعال هورمون اضافی تولید نمیکنند. همچنین دانشمندان آنها را با نام تومورهای هیپوفیز غیرفعال یا غیرترشحی نیز میشناسند.
۷. میکروآدنوم و ماکروآدنوم غده هیپوفیز
میکروآدنومها، آدنومهای هیپوفیزی هستند که قطر آنها کمتر از ۱۰ میلیمتر (حدود سه چهارم اینچ) است. آدنوم هیپوفیز با قطر بزرگتر یا مساوی ۱۰ میلیمتر، ماکروآدنوم نامیده میشود.